Son yıllarda gluten hassasiyeti, halk arasında yaygın bir konu haline gelmiştir. Birçok insan, bu durum nedeniyle çeşitli sağlık sorunları yaşamaktadır. Gluten hassasiyeti, çölyak hastalığından farklıdır ve belirtileri daha hafif olabilir. Bu makalede, gluten hassasiyetinin ne olduğunu, belirtilerini ve nasıl yönetilebileceğini anlatacağız.
Gluten, buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllarda bulunan bir proteindir. Gluten hassasiyeti olan kişilerde, bu proteinin sindirim sistemi tarafından tam olarak parçalanamaması sonucu çeşitli sorunlar ortaya çıkabilir. Bu durumda vücut, glutenle temas ettiğinde bağışıklık sistemi tepki verir ve çeşitli semptomlar ortaya çıkar.
Gluten hassasiyetinin belirtileri kişiden kişiye değişebilir ancak en yaygın olanları şunlardır:
1. Karın ağrısı ve şişkinlik: Gluten hassasiyeti olan kişilerde sıklıkla karın ağrısı ve şişkinlik gibi sindirim sorunları görülür. Bu durum, gluten içeren yiyecekleri tükettikten sonra ortaya çıkabilir.
2. İshal veya kabızlık: Sindirim sistemi problemleri nedeniyle gluten hassasiyeti olan kişilerde düzensiz bağırsak hareketleri görülebilir. Bazı kişilerde ishal, bazılarında ise kabızlık görülebilir.
3. Yorgunluk: Gluten hassasiyeti olan kişilerde kronik yorgunluk hissi sıkça görülür. Vücut glutenle mücadele ederken enerji seviyelerinde düşme olabilir.
4. Cilt problemleri: Gluten hassasiyeti bazen ciltte kızarıklık, döküntüler veya sivilce gibi problemlere neden olabilir.
5. Baş ağrısı: Gluten tüketimi sonrasında baş ağrısı yaşayan birçok kişi vardır. Bu da gluten hassasiyetinin belirtilerinden biridir.
Eğer bu belirtilerden herhangi birini yaşıyorsanız ve gluten tüketimi sonrasında semptomlarınızın kötüleştiğini fark ediyorsanız, gluten hassasiyetine sahip olma ihtimaliniz yüksek olabilir. Ancak kesin bir teşhis için bir doktora başvurmanız gerekmektedir.
Gluten hassasiyetinin tedavisi için tek yol gluten içeren yiyeceklerden tamamen uzak durmaktır. Bu da günlük diyetinizi önemli ölçüde değiştirmeniz gerektirebilir. İşte gluten içermeyen yiyecekler listesi:
1. Pirinç: Pirinç gluten içermez ve genellikle güvenlidir. Pirinç unu veya pirinç makarnası gibi ürünler kullanarak glütensiz alternatifler deneyebilirsiniz.
2. Mısır: Mısırda da doğal olarak gluten bulunmaz ancak kontaminasyon riskine karşı dikkatli olmak önemlidir.
3. Patates: Patates glütensiz bir seçenektir ve çeşitli şekillerde hazırlayabileceğiniz çok yönlü bir besindir.
4. Baklagiller: Bezelye, mercimek, nohut gibi baklagiller de glütensizdir ve lif açısından zengindir.
5. Quinoa: Quinoa glütensiz bir tahıldır ve protein açısından oldukça zengindir.
Glütensiz beslenmek için temel olarak doğal olarak glütensiz olan gıdalara yönelmek önemlidir ancak dikkat etmeniz gereken bazı noktalar da vardır:
- Hazır gıdaları kontrol edin: Market raflarında satılan pek çok hazır üründe gizlice gluten bulunabilir, bu yüzden etiketleri okumanız önemlidir.
- Restoranlarda dikkatli olun: Dışarıda yemek yerken de menülerdeki glütensiz seçenekleri tercih etmelisiniz ancak kontaminasyon riskini göz ardı etmemelisiniz.
- Glütensiz alternatifler kullanın: Unlu mamullerden fermente yiyeceklere kadar pek çok glütensiz alternatif mevcuttur.
- Beslenme uzmanından destek alın: Eğer glütensiz bir diyet uygulamak istiyorsanız, bir beslenme uzmanından yardım almak size yol gösterebilir ve sağlıklı bir şekilde beslenmenizi sağlayabilir.
10.12.2023 19:00 tarihinde Zeynep Kara Yıldız tarafından yazıldı.