Son yıllarda gluten hassasiyeti hakkında giderek daha fazla konuşulur oldu. Peki, gluten hassasiyeti nedir ve nasıl beslenmeliyiz? Gluten, buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllarda bulunan bir protein grubudur. Bazı insanlar gluten içeren gıdaları sindiremez ve tüketim sonrasında rahatsızlık yaşarlar. Bu duruma gluten hassasiyeti veya gluten intoleransı denir.
Gluten hassasiyeti, çölyak hastalığından farklıdır. Çölyak hastalığı otoimmün bir hastalık olup, bağışıklık sistemi gluteni vücuda zararlı bir madde olarak algılar ve ince bağırsakta hasara neden olur. Gluten hassasiyetinde ise bağışıklık sistemi zarar verici tepkiler göstermez ancak bazı semptomlar ortaya çıkabilir.
Gluten hassasiyeti belirtileri genellikle sindirim sistemiyle ilişkilidir. Bu belirtiler arasında karın ağrısı, şişkinlik, gaz, ishal veya kabızlık yer alır. Bununla birlikte ciltte döküntüler, baş ağrısı, kas ağrısı ve yorgunluk gibi non-sindirim sistemi semptomları da görülebilir.
Gluten hassasiyetinin kesin nedenleri tam olarak bilinmemektedir. Ancak genetik yatkınlık, bağırsak sağlığı sorunları ve stres gibi faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir. Ayrıca bazı çalışmalar çevresel faktörlerin de gluten hassasiyetini tetikleyebileceğini göstermektedir.
Gluten içeren gıdalar nelerdir? Ekmek, makarna, börek, kek ve bisküvi gibi unlu mamuller gluten içerir. Ayrıca bira, malt içeren ürünler ve bazı soslar da gluten içerebilir. Gluten hassasiyetine sahip olan kişiler bu gıdalardan kaçınmalı veya alternatiflerini tercih etmelidir.
Gluten hassasiyeti olan kişiler nasıl beslenmelidir? İlk olarak öncelikli hedef gluten içeren gıdalardan uzak durmaktır. Bunun için dikkatli bir şekilde etiketleri okumak önemlidir. GDO'suz tahıl ürünleri veya glutensiz alternatifler tercih edilmelidir.
Glutensiz beslenme ile ilgili dikkat edilmesi gereken diğer noktalar şunlardır:
1. Doğal glütensiz yiyecekler tüketin: Sebze, meyve, et, balık, yumurta gibi doğal glütensiz yiyecekler tercih edilmelidir.
2. Tam tahıl alternatifleri kullanın: Quinoa, pirinç, mısır gibi tam tahıl alternatifleri kullanarak sağlıklı bir beslenme planlayabilirsiniz.
3. Glutensiz unlar kullanın: Badem unu, pirinç unu veya hindistancevizi unu gibi glutensiz unları deneyebilirsiniz.
4. Hazır gıdalardan uzak durun: Hazır soslar, paketli atıştırmalıklar ve fast food ürünleri genellikle gluten içerdiği için dikkatli olmalısınız.
5. Restoran seçiminde dikkatli olun: Restoranlarda glütensiz seçenekler sunan yerleri tercih etmek önemlidir.
6. Vitamin ve mineral takviyesi yapın: Glutensiz diyet sınırlayıcı olabileceği için vitamin ve mineral eksiklikleri oluşabilir. Bu nedenle doktorunuza danışarak takviye almanız faydalı olabilir.
31.08.2024 15:00 tarihinde Yasemin Arslan tarafından yazıldı.