Sağlıklı bir yaşam sürdürmek için, beslenme alışkanlıklarımıza dikkat etmek büyük önem taşır. Sağlıklı beslenme, vücudumuzun ihtiyaç duyduğu vitamin ve mineralleri almasını sağlamanın yanı sıra kan şekerinin kontrol altında tutulması açısından da kritiktir. Bu noktada glisemik indeks kavramı devreye girer.
Glisemik indeks, yiyeceklerin kan şekerini nasıl etkilediğini ölçen bir ölçüttür. Bir yiyeceğin glisemik indeksi ne kadar yüksekse, o yiyecek kan şekerini daha hızlı yükseltir. Öte yandan düşük glisemik indeksli yiyecekler ise kan şekeri seviyesini daha yavaş yükseltirler. Bu nedenle, sağlıklı bir beslenme programında glisemik indeksin önemi büyüktür.
Glisemik indeks değerleri 0 ile 100 arasında değişir. 55 ve altındaki değerler düşük olarak kabul edilirken, 56-69 arası orta seviyede ve 70 ve üzeri değerler ise yüksek olarak sınıflandırılır. Düşük glisemik indeksli yiyecekler tüketildiğinde kan şekerinde ani yükselmeler yaşanmaz ve uzun süre tokluk hissi sağlanır. Bu da kilo kontrolü için önemlidir.
Sağlıklı beslenmenin temel prensiplerinden biri olan glisemik indeks ile ilgili yapılan araştırmalar, bu konunun kilo kontrolünden kalp sağlığına kadar birçok farklı alanı etkilediğini göstermiştir. Glisemik indeksi düşük olan besinlerin tüketimi obezite riskini azaltırken aynı zamanda tip 2 diyabet riskini de düşürmektedir.
Özellikle beyaz ekmek, pirinç gibi rafine karbonhidratlar ve tatlılar gibi yüksek glisemik indeksli yiyecekler kan şekerinde hızlı bir artışa neden olurlar. Bu da insülin direnci gibi sorunlara yol açabilir. İnsülin direnci ise kalp hastalıkları, hipertansiyon ve obezite gibi ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.
Buna karşılık düşük glisemik indeksi olan meyve ve sebzeler, tam tahıllar, baklagiller gibi besinler sindirim sistemimiz tarafından daha yavaş parçalanır ve emilirler. Bu sayede kan şekerinin istikrarlı bir seviyede kalmasını sağlarlar. Aynı zamanda lif içeriği de yüksek olduğu için tokluk hissi vererek abur cubur tüketimini azaltır.
Glisemik indeksi düşük olan besinleri tercih etmek için bazı ipuçları bulunmaktadır. Bunların başında işlenmemiş gıdaları tercih etmek gelir. Rafine edilmemiş tam tahıl ürünleri, kepekli ekmek veya bulgur gibi alternatifler kullanılabilir. Meyve ve sebzelerde ise kabuklu olanları tercih etmek daha iyidir çünkü kabuklar lif içeriği açısından zengindir.
Ayrıca protein içeriği de önemlidir çünkü proteinler sindirim sürecini yavaşlatarak kan şekerinin istikrarlı bir şekilde seyretmesine yardımcı olurlar. Yeterli miktarda protein içeren yoğurt, yumurta veya yağsız et gibi gıdalar tüketilebilir.
Beslenme programınızda glisemik indeksi düşük olan besinlere yer vermek sadece kilo kontrolünüz için değil aynı zamanda genel sağlık durumunuz için de önemlidir. Sağlıklı bir yaşam sürdürmek için düzenli olarak egzersiz yapmakla beraber dengeli ve çeşitli beslenmeye dikkat etmek gerekmektedir.
19.04.2024 02:00 tarihinde İpek Yılmaz tarafından yazıldı.