Son yıllarda beslenme alışkanlıklarımızın değişmesiyle birlikte, şeker tüketimi de artmış durumdadır. Bu durumun sonucunda glikoz şurubu gibi tatlandırıcılar da yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. Glikoz şurubu, özellikle işlenmiş gıdalarda sıklıkla bulunan bir tatlandırıcıdır. Peki, glikoz şurubu nedir ve zararları nelerdir? Bu konuya detaylı bir şekilde değinmek istiyoruz.
Glikoz şurubu, mısır nişastasının hidroliz edilmesiyle elde edilen bir şekerdir. Doğada bulunan fruktoz ve glukozun karışımından oluşan bu tatlandırıcı, temel olarak enerji sağlamak amacıyla kullanılır. Gıda endüstrisinde yaygın olarak kullanılmasının nedeni ise ucuz olması ve uzun süre dayanıklı olmasıdır.
Bu tatlandırıcı, pek çok işlenmiş gıda ürününde kullanıldığı için günlük hayatta sıklıkla tüketmekteyiz. Özellikle gazlı içecekler, hazır meyve suları, çikolata, bisküvi, dondurma gibi ürünlerde glikoz şurubuna rastlamak mümkündür. Ancak bu kadar yaygın kullanılmasına rağmen, glikoz şurubunun sağlık üzerindeki etkileri hala tartışmalıdır.
Glikoz şurubunun zararlarına geçmeden önce, kısaca metabolizma sürecini anlatmak faydalı olacaktır. Vücuda aldığımız besinlerin büyük bir kısmı sindirim sistemi tarafından parçalanarak glukoza dönüştürülür. Glukoz ise enerji sağlamak için hücrelere taşınır ve kullanılır. Ancak vücut için fazla miktarda glukoz alımı bazı sorunlara yol açabilir.
Geleneksel olarak kullanılan şekerlerde olduğu gibi glikoz şurubu da vücutta hızla emilir ve kana karışır. Bu durum kan şekeri seviyelerinin ani yükselip düşmesine yol açabilir. Yüksek kan şekeri seviyesi diyabet riskini arttırabilirken, düşük kan şekeri seviyesi ise hipoglisemiye neden olabilir. Özellikle diyabet hastalarının dikkatli olması gereken bir durumdur.
Bir diğer zararı ise kilo alımına neden olabilmesidir. Glikoz şurubu yüksek oranda fruktoz içerdiği için vücutta yağ depolanmasını tetikleyebilir. Fruktozun aşırı tüketimi karaciğerde yağ birikimine yol açarak yağlı karaciğer hastalığına neden olabilir.
Ayrıca glikoz şurubu obezite riskini arttırabilir. Çünkü bu tatlandırıcı daha fazla enerjiyi daha az doygunluk hissi vererek sağlar. Dolayısıyla kişi daha fazla kalori almaya devam eder ve kilo alımına zemin hazırlar.
Glikoz şurubunun bağırsak sağlığı üzerinde de olumsuz etkileri olduğuna dair bazı çalışmalar bulunmaktadır. Özellikle ince bağırsaktaki bakteri floramız üzerinde negatif etkilere yol açabilir ve bağırsak geçirgenliğini arttırarak sindirim problemlerine sebep olabilir.
Bazı araştırmalar ise glikoz şurubunun insülin direncini arttırabileceğini göstermektedir. İnsülin direnci vücut hücrelerinin insüline tepki vermemesi durumudur ve bu durum zamanla tip 2 diyabete yol açabilir.
Son olarak, glikoz şurubu bazen genetik mühendislik ile elde edilebilir ve genetik modifikasyona uğramış organizmaların yan etkilerinden kaçınmak önemlidir.
Tüm bu zararların yanında glikoz şurubu bazen doğal kaynaklar yerine tercih edilmektedir çünkü ekonomik açından daha avantajlıdır. İşlenmiş gıdalarda daha iyi tat verebilmesi ve raf ömrünün uzamasına katkıda bulunması da üreticilerin tercih etme sebeplerindendir.
01.03.2024 05:13 tarihinde İrem Yılmaz tarafından yazıldı.