Günümüzde sindirim sistemi problemleri birçok insanın ortak sorunu haline gelmiştir. Bu problemler mide bulantısı, karın ağrısı, gaz, şişkinlik ve ishal gibi belirtilerle kendini gösterebilir. Sindirim sistemi sağlığını etkileyen birçok faktör bulunmaktadır ve bu faktörler arasında diyet de önemli bir rol oynamaktadır.
Son yıllarda FODMAP diyeti sindirim sistemi sağlığı üzerinde olumlu etkileri olduğu düşünülen bir diyet türü olarak popülerlik kazanmıştır. Peki FODMAP diyeti nedir ve nasıl çalışır?
FODMAP, Fermentable Oligosaccharides, Disaccharides, Monosaccharides and Polyols (Fermente edilebilir oligosakkaritler, disakkaritler, monosakkaritler ve poliol) kelimelerinin baş harflerinden oluşan bir kısaltmadır. Bu kelime grubu bağırsakta sindirimi zor olan karbonhidratları ifade eder. İnsan vücudu bu tür karbonhidratları tam olarak sindiremez ve bu da sindirim sistemi sorunlarına yol açabilir.
FODMAP diyeti, bu sindirim sorunlarına yol açabilecek yiyecekleri sınırlamayı amaçlar. Diyetin temel amacı, FODMAP içeriği yüksek olan yiyecekleri tüketimden kaçınmak veya azaltmaktır. Bu yiyecekler arasında soğan, sarımsak, baklagiller, meyveler, bazı tahıllar ve süt ürünleri bulunur.
FODMAP diyetinin çalışma prensibi ise oldukça basittir. Sindirim sistemi sorunları yaşayan kişilerde bağırsaklarda normalden daha fazla su tutulması ve gaz birikmesi gibi durumlar söz konusu olabilir. FODMAP içeren yiyeceklerin tüketiminin azaltılması veya belli bir süreliğine tamamen kesilmesiyle bu sorunların hafiflemesi veya ortadan kalkması hedeflenir.
Diyetin ilk aşamasında FODMAP içeren yiyeceklerden uzak durulur ve sadece düşük FODMAP içeren besinler tüketilir. Bu aşama genellikle 2-6 hafta sürebilir ve kişiden kişiye değişebilir. İkinci aşamada ise bazı FODMAP içeren yiyecekler tekrar deneme amaçlı olarak eklenmeye başlanır. Bu aşamada hangi yiyeceklere toleransınız olduğunu belirlemeniz önemlidir.
FODMAP diyetinin sindirim sistemi sağlığı üzerindeki etkileri ise tartışmalıdır. Bazı araştırmalar FODMAP diyetinin sindirim sistemi şikayetlerini azalttığını göstermektedir. Özellikle irritabl bağırsak sendromu (IBS) olan kişilerde semptomların azaldığı görülmektedir.
Ancak bazı uzmanlar ise FODMAP diyetinin uzun vadede sindirim sistemine zarar verebileceği görüşündedir. Çünkü FODMAP içeren yiyeceklerin bazıları prebiyotik olarak adlandırılır ve bağırsaktaki iyi bakterilerin beslenmesini sağlar. Bu bakteriler sindirim sistemini korumaya yardımcı olurken, FODMAP diyetinde bu besin kaynaklarından yoksun kalındığında bağırsaktaki iyi bakterilerin sayısı azalabilir.
Bununla birlikte herkes için aynı diyetin uygun olmadığını unutmamak gerekir. Her bireyin sindirim sistemi farklıdır ve herhangi bir diyete tepki verme şekli de farklı olabilir. Bu nedenle FODMAP diyetine başlamadan önce mutlaka bir uzmana danışmak önemlidir.
22.02.2024 08:26 tarihinde Beste Ay tarafından yazıldı.