Mide rahatsızlıkları, günlük yaşamımızı etkileyen ve bazen oldukça rahatsızlık veren bir durumdur. Sindirim sistemi problemleri, şişkinlik, gaz, karın ağrısı ve ishal gibi belirtilere neden olabilir. Bu rahatsızlıkların birçok nedeni olabilir, ancak son yıllarda FODMAP diyeti bu sorunları önleme konusunda büyük ilgi görmektedir.
FODMAP'lar, Fermentasyonla Oluşan Oligosakkaritler, Disakkaritler, Monosakkaritler ve Poliol'lerin kısaltmasıdır. Bu, sindirim sistemi tarafından tamamen sindirilemeyen ve kolayca fermente olan bazı karbonhidratları ifade eder. Bu tür karbonhidratlar bağırsaktaki suyu çekerek şişkinliğe ve gaz üretimine neden olur.
FODMAP'lar genellikle buğday, soğan, sarımsak, brokoli, lahana gibi birçok yaygın gıdada bulunur. Ayrıca süt ürünleri gibi disakkaritlerde de bulunabilir. Monosakkaritler fruktanlarda bulunurken poliol'ler ise meyvelerde ve şeker alkollerinde bulunur.
FODMAP'ların mide rahatsızlıklarına neden olduğu düşünülmektedir çünkü bu karbonhidratlar kolonda bakteriler tarafından fermante edildiğinde hidrojen gazı üretilir. Bu gaz bağırsakta birikerek şişkinliğe ve gaz sancısına yol açar. Ayrıca FODMAP'lar bağırsaktaki suyu da çeker ve bu da ishale neden olabilir.
Bu nedenle, mide rahatsızlıkları yaşayan kişiler için FODMAP diyeti oldukça faydalı olabilir. Bu diyetin amacı FODMAP içeren gıdaları tüketimi azaltarak midedeki rahatsızlık belirtilerini azaltmaktır.
FODMAP diyetinin ana prensiplerinden biri FODMAP içeren gıdalardan uzak durmaktır. Bunun için öncelikle hangi gıdalarda FODMAP olduğunu bilmek önemlidir. İyi bir başlangıç noktası olarak buğday ürünleri (ekmek, makarna), soğan, sarımsak, lahana, karnabahar gibi sebzeler ve süt ürünleri gibi potansiyel sorunlu gıdalardan uzak durulmalıdır.
Ancak herkesin vücudu farklı olduğu için herkesin tolerans seviyesi de farklıdır. Bu nedenle FODMAP içeren gıdaların tüketimi kademeli olarak azaltılmalıdır. Örneğin, soğan yerine yeşil soğan kullanmak veya süt yerine laktozsuz süt kullanmak gibi küçük değişiklikler yaparak başlanabilir.
FODMAP diyetinde dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta da beslenmenin dengeli olmasıdır. Çünkü bazen FODMAP içermeyen gıdalar bile mide rahatsızlıklarına neden olabilir. Bu yüzden lifli gıdalar (taze meyve ve sebzeler) ile protein (et, tavuk) ve sağlıklı yağları (zeytinyağı) içeren bir beslenme planının takip edilmesi önemlidir.
Ayrıca FODMAP diyetinin uzman kontrolünde yapılması da önemlidir. Çünkü bazen bazı gıdaların miktarlarına bağlı olarak mide rahatsızlıkları artabilir veya azalabilir. Uzman kontrolünde yapılan bir diyet programında belirli bir süre boyunca FODMAP içeren yiyeceklerden tamamen kaçınılabilir ve ardından kontrollü bir şekilde yeniden tanesine başlanabilir.
17.02.2024 19:26 tarihinde Ali Can tarafından yazıldı.