İrritabl Bağırsak Sendromu (IBS), sindirim sisteminin en yaygın rahatsızlıklarından biridir. Bu durumda, bağırsak hareketlerinde düzensizlikler meydana gelir ve buna bağlı olarak karın ağrısı, şişkinlik, gaz, kabızlık veya ishal gibi semptomlar ortaya çıkar. IBS'nin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, stres, beslenme alışkanlıkları ve bağırsak florasındaki değişiklikler gibi faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir.
Son yıllarda, FODMAP diyeti adı verilen bir beslenme yaklaşımı IBS tedavisinde popüler hale gelmiştir. FODMAP'lar, Fermentable Oligosaccharides, Disaccharides, Monosaccharides and Polyols kelimelerinin baş harflerinden oluşan bir kısaltmadır. Bu gıdalar sindirildiklerinde bağırsakta fermantasyona uğrarlar ve bu da IBS semptomlarını tetikleyebilir.
FODMAP diyeti, yüksek FODMAP içeren gıdaların tüketimini sınırlayarak veya tamamen keserek semptomları azaltmayı hedefler. Örnek olarak; soğan, sarımsak, buğday, süt ürünleri ve bazı meyveler gibi gıdalar FODMAP içeren yiyeceklerdir ve bu diyetten çıkarılırlar. Bunun yerine düşük FODMAP içeren sebzeler, pirinç, mısır unu gibi gıdalar tercih edilir.
Bazı çalışmalar FODMAP diyetinin IBS semptomlarını azaltmada etkili olduğunu göstermiştir. Örneğin, Monash Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırma, düşük FODMAP diyetinin IBS semptomlarını %50 oranında azalttığını bulmuştur. Benzer şekilde yapılan başka bir çalışma da benzer sonuçlara ulaşmıştır.
Bu diyetin etkinliği üzerine yapılan başka bir çalışma ise Avustralya'da yapılmıştır. Bu çalışmada 30 IBS hastası iki gruba ayrılmıştır. Bir grup düşük FODMAP diyetini takip ederken diğer grup normal bir diyete devam etmiştir. Sonuçlar, düşük FODMAP diyetini uygulayan grubun semptomlarda belirgin bir iyileşme gösterdiğini göstermiştir.
Ancak FODMAP diyetinin yan etkileri de vardır ve bu da bazı insanların uzun süreli uygulamasını zorlaştırabilir. Örneğin, bu diyet sert kabızlık sorunlarına yol açabilir çünkü lif alımının azalmasına neden olabilir. Ayrıca bazı gıda gruplarının tamamen kesilmesi veya sınırlanması beslenme dengesini bozabilir.
Bu nedenle FODMAP diyetinin herkes için uygun olmadığını belirtmek önemlidir. Özellikle hamile kadınlar veya kronik sağlık sorunları olan kişiler bu diyete dikkat etmelidir. Ayrıca bu diyete başlamadan önce mutlaka bir uzmana danışmak önemlidir.
30.11.2023 02:00 tarihinde Serdar Demir tarafından yazıldı.