Günümüzde giderek yaygınlaşan ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyen bir sağlık sorunu olan çölyak hastalığı, bağırsaklarda gluten adı verilen bir proteinin sindirilememesi sonucunda ortaya çıkar. Bu durum da vücutta bağışıklık sisteminin gluteni yabancı madde gibi algılamasıyla beraber bağışıklık sistemi glutenle savaşmak için antikorlar üretir. Bu antikorlar, ince bağırsağın iç yüzeyinde yer alan villus adı verilen yapıları tahrip eder ve çeşitli sindirim sorunlarına neden olur.
Çölyak hastalığının belirtileri arasında karın ağrısı, şişkinlik, ishal, kilo kaybı, kansızlık gibi sindirim sorunları yer alır. Bununla birlikte bazı kişilerde ciltte döküntüler, eklem ağrıları, yorgunluk gibi belirtiler de görülebilir. Çölyak hastalığı genellikle genetik bir hastalıktır ve ailede çölyak hastası olan kişilerde risk daha yüksektir.
Çölyak hastalığı teşhisi konulduktan sonra tedavi süreci başlar. Çölyak hastalarının ömür boyu gluten içermeyen bir diyet uygulaması gerekmektedir. Peki, çölyak hastalarının günlük yaşamlarında dikkat etmeleri gereken noktalar nelerdir? İşte çölyak hastalığı ile başa çıkmanın yolları:
1. Doğru Teşhis ve Kontrol
Çölyak hastası olduğunuzu düşünüyorsanız mutlaka bir uzmana başvurmalısınız. Uzman hekimler tarafından yapılacak testlerle çölyak hastalığı teşhisi konulabilir. Teşhisin ardından düzenli olarak kontrollerinizi yaptırmayı ihmal etmemelisiniz.
2. Gluten İçeren Besinleri Tüketmemek
Çölyak hastalarının en önemli görevi gluten içeren besinleri tüketmemektir. Bu nedenle tüm gıda etiketlerini dikkatlice okumalısınız ve gluten içeren ürünlerden uzak durmalısınız. Gluten içeren ürünler arasında buğday, arpa, çavdar gibi tahıl ürünleri bulunurken, unlu mamuller, makarna, ekmek gibi yiyecekler de gluten içerir.
3. Gluten Alternatifleri
Gluten içermeyen besinlerle beslenmek için alternatifleri keşfetmelisiniz. Mısır unu, pirinç unu, patates unu gibi glutensiz unlarla hazırlanan tarifler deneyebilirsiniz. Ayrıca marketlerde artık glutensiz ürünler bulunmaktadır ve bu ürünleri tercih edebilirsiniz.
4. Evde Hazırlık Yapmak
Restoran veya kafelerde yiyecek seçimi yaparken dikkatli olmak önemlidir çünkü kontaminasyon riski vardır ve yanlışlıkla gluten içeren besinlere maruz kalabilirsiniz. Bu nedenle evde hazırladığınız öğünleri tercih etmek daha güvenlidir.
5. Sosyal Yaşama Uyum Sağlamak
Çölyak hastası olmak sosyal yaşamınızda bazı zorluklar yaratabilir ancak bununla başa çıkmanın yollarını bulabilirsiniz. Restoranlarda menülerde glütensiz seçenekler arayabilirsiniz veya arkadaşlarınıza veya ailenize hangi yiyecekleri tüketemeyeceğinizi anlatarak sizin için uygun olan mekanlarda buluşma planları yapabilirsiniz.
6. Düzenli Egzersiz
Sağlıklı bir yaşam için düzenli egzersizin önemi tartışmasızdır ve çölyak hastalarının da egzersize zaman ayırması önemlidir. Egzersiz stresi azaltır, bağırsak hareketlerini düzenler ve genel sağlığı iyileştirir.
7. Destek Gruplarına Katılım
Çevrenizde veya internet üzerinde çölyak hastalığıyla ilgili destek gruplarına katılabilirsiniz. Bu gruplar size hem moral hem de bilgi sağlayacaktır. Ayrıca benzer sorunlar yaşayan insanlarla iletişim kurabileceksiniz.
11.02.2024 07:00 tarihinde Ali Can tarafından yazıldı.