Günümüzde giderek artan bir şekilde duyduğumuz çölyak hastalığı, glüten adı verilen bir proteinin vücutta ciddi sorunlara yol açmasıyla ortaya çıkar. Glüten, buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllarda bulunan bir proteindir. Çölyak hastaları glütene karşı aşırı duyarlılık gösterirler ve bu protein onların bağırsaklarında tahribata yol açar. Bu nedenle, çölyak hastalarının beslenmelerine çok dikkat etmeleri gerekmektedir.
Çölyak hastalığı genellikle genetik bir hastalık olup, ailede başka bir kişide çölyak hastalığı varsa risk daha da yüksektir. Çölyak hastalarının bağışıklık sistemi, glütene tepki verir ve ince bağırsağın iç yüzeyinde hasara neden olan antikorlar üretir. Bu hasar, yiyeceklerin emilimini etkiler ve çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir.
Çölyak hastalığının tek tedavisi ömür boyu süren bir glütensiz diyet uygulamaktır. Bu diyet, glüten içeren yiyeceklerin tüketilmemesini gerektirir. Glütensiz diyetin amacı, ince bağırsaktaki hasarı tamamen iyileştirmek ve semptomları kontrol altına almak için vücudu glütenden uzak tutmaktır.
Glütensiz diyet uygulayan çölyak hastaları için bazı ipuçları şunlardır:
1. Etiketleri okuyun: Alışveriş yaparken her zaman ürün etiketlerini dikkatlice okuyun. Glüten içeren tahılların farklı isimler alabileceğini unutmayın. Bu nedenle, "buğday", "arpa" veya "çavdar" gibi kelimeleri arayın.
2. Doğal olarak glütensiz olan gıdalara odaklanın: Birçok gıda doğal olarak glütensizdir. Örneğin, taze meyve ve sebzeler, pirinç, mısır, patates, fasulye ve mercimek gibi gıdalar güvenlidir. Bunlar size besleyici değer sağlayacak ve aynı zamanda doyurucu olacaktır.
3. Dikkatli olun: Restoranlarda yemek yerken veya davetlere katılırken dikkatli olun. Yiyecek hazırlanırken kontaminasyon riski olduğunu unutmayın. Ayrıca, soslar ve baharatlar gibi bazen göz ardı edilen bileşenlerde de glüten olabilir.
4. Hazır gıdalar konusunda dikkatli olun: Hazır gıdalar genellikle çok fazla katkı maddesi içerir ve bu katkılarda da glüten olabilir. Bu nedenle paketli gıdaların etiketlerini okuyarak veya güvenilir markaların glütensiz sertifikasyonunu araştırarak tercih edin.
5. Evde pişirmeye başlayın: Kendi yemeklerinizi evde hazırlayarak daha iyi kontrol edebilirsiniz. Glütensiz tarifler bulmak için interneti kullanabilir veya çölyak hastalığı konusunda uzmanlaşmış kitaplardan yardım alabilirsiniz.
6. Diyetisyenden destek alın: Çölyak hastalığınız varsa ve nasıl besleneceğiniz konusunda endişeleriniz varsa bir diyetisyenden yardım almanız önemlidir. Bir diyetisyen size uygun olan beslenme planını hazırlayabilir ve size önerilerde bulunabilir.
7. Başkalarına durumu açıklayın: Etrafınızdaki insanlara çölyak hastalığınızdan bahsedin ve onların desteğini isteyin. Restoranlarda veya davetlerde daha kolay seçenekler sunmalarını sağlayabilirsiniz.
8. Vitamin takviyesi düşünün: Çölyak hastalarının bazen vücudun bazı vitaminleri emme yeteneği zayıflayabilir. Bu nedenle doktorunuza danışarak vitamin takviyeleri kullanmayı düşünebilirsiniz.
20.01.2024 01:13 tarihinde Oğuzhan Alp tarafından yazıldı.