Çölyak hastalığı, glüten adı verilen bir proteinin vücut tarafından tolere edilememesi sonucu ortaya çıkan bir bağışıklık sistemi hastalığıdır. Glüten, buğday, arpa ve çavdarda bulunur ve bu tahıllardan yapılan yiyeceklerde yaygın olarak kullanılır. Çölyak hastalarının glütenden kaçınması önemlidir, çünkü bu protein, ince bağırsağın iç yüzeyindeki villus adı verilen yapıları tahrip ederek sindirim sisteminde ciddi hasarlara yol açabilir.
Bu nedenle, çölyak hastalarının dikkat etmesi gereken bir dizi faktör vardır. Bu makalede, çölyak hastalarının günlük yaşamlarında nelere dikkat etmeleri gerektiği ve hangi önerilere uygun davranmaları gerektiği hakkında bilgi vereceğiz.
1. Glütene Duyarlı Yiyeceklerden Kaçının:
Çölyak hastalarının ilk yapması gereken şey, glütenden uzak durmak için diyetlerini düzenlemektir. Buğday, arpa ve çavdardan yapılan gıdaları tüketmekten kaçınılmalıdır. Bunun yanı sıra, bazı gıda ürünleri glütensiz olduğunu iddia edebilir, ancak kesinlikle kontrol edilmelidir. Özellikle işlenmiş gıdalarda saklı gluten kaynakları olabilir.
2. Beslenme Etiketlerini Okuyun:
Herhangi bir gıda ürününü satın almadan önce etiketini mutlaka okuyun. Gluten içeren malzemelerin listelendiği "İçerik Listesi" kısmını kontrol etmek önemlidir. Bu liste genellikle en altta yer alır ve içeriğinde ne olduğunu belirtir.
3. Glütensiz Alternatifleri Keşfedin:
Glüten içeren yiyecekleri tüketmek zorunda olmadığınızda bile sağlıklı bir diyet sürdürmeniz mümkündür. Bugün glütensiz alternatifler oldukça yaygındır ve marketlerde geniş bir yelpazede bulunur. Glütensiz ekmek, makarna, un ve daha pek çok seçenek mevcuttur.
4. Glutensiz Restoranlar Bulun:
Dışarıda yemek yemek çölyak hastaları için zorlu olabilir çünkü restoranların menülerinde genellikle gluten içeren yiyecekler bulunur. Ancak günümüzde glütensiz restoranlar ve kafe zincirleri artmaktadır. Bu tür yerlere gitmek çölyak hastalarına daha fazla seçenek sunar ve güvenli bir şekilde yemek yiyebilmelerini sağlar.
5. Kontaminasyondan Kaçının:
Glütenden uzak durmanın yanı sıra, kontaminasyondan da kaçınmak önemlidir. Kontaminasyon, glütensiz gıdaların glüten ile temas ettiği durumlarda meydana gelir ve sindirim sisteminde sorunlara yol açabilir. Mutfak eşyalarınızı (tencere, tavalar vb.) ayrı tutmak veya iyice temizlemek kontaminasyon riskini azaltabilir.
6. Vitamin ve Mineral Takviyeleri Alın:
Çölyak hastalığı olan kişilerin bazen beslenme yoluyla yeterli miktarda vitamin ve mineral alması zor olabilir. Bunun nedeni, ince bağırsağın hasar görmesiyle besin emiliminin azalmasıdır. Bu nedenle, doktorunuzdan vitamin veya mineral takviyeleri almanız konusunda öneri almanız önemlidir.
7. Sosyal Çevrenize Uyum Sağlayın:
Çölyak hastalığıyla yaşayan kişilerin sosyal ortamlarda uyum sağlaması da önemlidir. Arkadaşlarınıza veya ailenize çölyak hastalığınız hakkında bilgi vermek ve onların desteğini almak size yardımcı olacaktır. Restoranlarda veya ev ziyaretlerinde gluten içermeyen yiyecek seçenekleri sunulmasını talep etmek de önemlidir.
8. Düzenli Kontroller Yaptırın:
Doktorunuzla düzenli olarak kontroller yapmanız önemlidir çünkü çölyak hastalığı vücudunuzda başka komplikasyonlara da neden olabilir. Kalsiyum eksikliği, demir eksikliği veya osteoporoz gibi sorunlar ortaya çıkabilir.
23.09.2024 00:00 tarihinde Burak Gül tarafından yazıldı.