Günümüzde sağlıklı beslenme konusu oldukça popüler hale gelmiştir. İnsanlar, daha sağlıklı bir yaşam sürdürebilmek ve hastalıklardan korunabilmek için beslenmelerine dikkat etmektedir. Bu noktada beyaz un ve şeker tüketimine karşı olan bilinç artmıştır. Peki, beyaz un ve şekerden uzak durmanın faydaları nelerdir? Bu yazıda, bu konuya değineceğiz.
Öncelikle, beyaz unun sağlığa olan olumsuz etkilerinden bahsedelim. Beyaz un, buğdayın öz kısmını kaybettikten sonra elde edilen bir üründür. Öz kısım, lif, vitamin ve mineral açısından oldukça zengindir. Ancak beyaz un işlemleri sonucunda bu değerli besin maddeleri büyük oranda kaybolur. Geriye kalan ürün ise çoğunlukla nişasta içermektedir.
Beyaz un tüketimi obezite riskini artırabilir. Çünkü beyaz un, yüksek glisemik indeksi olan bir besindir. Yüksek glisemik indeksli yiyecekler hızlı bir şekilde kan şekerini yükseltir ve ardından ani bir düşüşe neden olurlar. Bu durum da sürekli olarak kan şekerinin dalgalanmasına yol açar ve insülin direnci gelişebilir.
Ayrıca beyaz un, kan şekeri düzenlemesini olumsuz etkileyebilir. Lif içeriği düşük olduğu için sindirim süreci daha hızlı gerçekleşir ve kan şekerinde ani yükselmelere sebep olur. Bunun yanı sıra beyaz unda bulunan gluten maddesi de bazı kişilerde hassasiyete neden olabilir ve çölyak hastalığına sebep olabilir.
Beyaz undan uzak durmanın bir diğer faydası da sindirim sistemine olan etkileridir. Lif bakımından zengin olan tam tahıl ürünleri, sindirim sisteminin düzenli çalışmasına yardımcı olurken bağırsak hareketlerini de artırır. Bunun yanında posa içeriği sayesinde tokluk hissi vererek kilo kontrolünde de yardımcı olurlar.
Şimdi ise şekerin sağlık üzerindeki etkilerinden bahsedelim. Şeker, vücut için gerekli olan enerjiyi sağlar ancak aşırı tüketildiğinde birçok sağlık sorununa yol açabilir. Şeker tüketiminin fazla olması obezite riskini artırırken aynı zamanda kalp hastalıkları, diyabet ve kanser gibi ciddi hastalıklara da davetiye çıkartabilir.
Şekerin tüketimi aynı zamanda bağışıklık sistemini de zayıflatabilir. Şekerli besinler tüketildiğinde vücutta insülin seviyesi hızla yükselir ancak bu seviye aynı hızda düşmez. Yüksek insülin seviyesi bağışıklık sistemini baskılar ve enfeksiyonlara karşı savunmasız hale getirebilir.
Ayrıca şeker bağımlılığı da önemli bir sorundur. Şeker tükettiğinizde beyinde ödül mekanizması tetiklenir ve mutluluk hormonu salgılanır. Bu durum da kişiyi daha fazla şeker tüketmeye yönlendirir. Uzun vadede ise şeker bağımlılığına neden olabilir.
Beyaz un ve şekerden uzak durmanın faydalarının yanında nasıl gerçekleştirileceği de önemlidir. İlk adım olarak rafine edilmemiş tam tahıl ürünleri tercih edilmelidir. Tam tahıl ürünleri lif açısından zengindir ve kan şekeri düzenlemesine yardımcı olurlar.
Şekeri azaltmak için ise doğal tatlandırıcılar kullanılabilir. Bal, pekmez veya stevia gibi doğal tatlandırıcılar tercih edilebilirken hazır gıdalardaki şeker miktarları kontrol edilmelidir.
23.12.2023 14:52 tarihinde Serkan Korkmaz tarafından yazıldı.