Şeker, günlük yaşantımızın vazgeçilmez bir parçasıdır. Tatlılarda, içeceklerde, hazır gıdalarda ve hatta bazı tuzlu yiyeceklerde bile bulunur. Ancak, son yıllarda yapılan araştırmalar aşırı şeker tüketiminin sağlığımız üzerinde ciddi zararlarının olduğunu göstermektedir. Bu yazıda, aşırı şeker tüketiminin zararlarına ve bu konuda alınabilecek önlemlere değineceğiz.
Aşırı şeker tüketiminin en önemli zararlarından biri obeziteye yol açmasıdır. Şekerin içerisindeki fruktoz adlı madde, vücutta yağ depolanmasını tetikleyerek kilo alımına sebep olur. Ayrıca, şeker tüketimi insülin direncini artırarak tip 2 diyabet riskini de yükseltir. Diyabet hastalığı, kan şekeri düzenlemesinde sorunlar yaşayan bir durumdur ve uzun vadede kalp hastalıkları, böbrek yetmezliği gibi ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.
Beslenme alışkanlıklarının yanı sıra aşırı şeker tüketimi diş sağlığı üzerinde de olumsuz etkiler yapmaktadır. Şeker, ağızdaki bakterilerin üremesine yol açarak çürüklerin oluşmasına neden olur. Özellikle çocuklarda görülen diş çürükleri büyük bir sorun haline gelmiştir. Ayrıca, ağız hijyenine dikkat edilmemesi durumunda diş eti hastalıkları da ortaya çıkabilir.
Aşırı şeker tüketimi beyin sağlığı üzerinde de olumsuz etkilere sahiptir. Şeker bağımlılığı olarak da bilinen durum, beyinde dopamin salınımını artırarak kişiye geçici bir mutluluk hissi verir. Ancak bu süreç tekrarlandıkça bağımlılık gelişebilir ve kişi daha fazla şeker tüketmek isteyebilir. Yapılan çalışmalar aşırı şeker tüketimi ile depresyon ve anksiyete gibi ruh hali bozuklukları arasında ilişki olduğunu göstermektedir.
Ayrıca, aşırı şeker tüketimi kalp sağlığını da olumsuz etkiler. Yüksek şeker alımı kan basıncını yükseltir ve trigliserid seviyelerini artırarak kalp hastalıkları riskini artırır. Şekerin içerdiği fruktoz maddesi karaciğerde yağ birikimine neden olarak karaciğer yağlanması problemini ortaya çıkartabilir.
Şekerli içecekler ise ayrı bir problem teşkil etmektedir. Gazlı içecekler veya meyve sularındaki yüksek fruktoz oranları obezite riskini artırmanın yanında kemik erimesi ve böbrek taşı gibi sorunlara da yol açabilir.
Aşırı şeker tüketimi ile ilgili en önemli noktalardan biri de enerji seviyesidir. Şeker hızla enerji veren bir besindir ancak bu enerji seviyesi hızla düşer ve kişi daha fazla şeker isteği duyar. Bu kısır döngü devam ettikçe enerji seviyesi dalgalanmalarına bağlı olarak yorgunluk hissi artar.
Peki, aşırı şeker tüketiminden kaçınmak için neler yapabiliriz?
Öncelikle beslenme alışkanlıklarımızda düzenlemeler yapmalıyız. Hazır gıdalardan uzak durmak ve doğal besinlere yönelmek oldukça önemlidir. Meyveler gibi doğal şekeri olan yiyecekleri tercih edebiliriz.
Etiket okuma alışkanlığı kazanmalıyız. Alışveriş yaparken ürünlerin içerik bilgilerini kontrol etmeliyiz ve yüksek miktarda şeker içeren ürünleri tercih etmemeliyiz.
İçeceklere dikkat etmeliyiz. Gazlı içecekler yerine su veya bitki çayları tercih edebiliriz. Meyve sularını ise mümkün olduğunca evde kendimiz hazırlamalıyız ki kontrollü miktarlarda şeker kullanabilelim.
Tatlı ihtiyacımız olduğunda alternatif tatlandırıcılar kullanabiliriz. Stevia veya bal gibi doğal tatlandırıcılar kullanmak daha sağlıklı bir seçenektir.
Son olarak günlük hayatta aktivitelere zaman ayirmaliyiz.Bu hem stres seviyelerimizi azaltacak hem de iyi hissetmemizi sağlayacak böylelikle enerjimizi doğru kullanabileceğiz
23.11.2023 11:39 tarihinde Cihan Kadir Eren tarafından yazıldı.