Oruç tutmak, birçok dinin ibadetlerinden biri olarak kabul edilmektedir. İslam dini de bunlardan biridir ve Ramazan ayında oruç tutmayı emretmektedir. Bununla birlikte, son yıllarda popülerleşen bir diyet yöntemi olan aralıklı oruç, sadece dini açıdan değil, sağlık açısından da birçok fayda sağlamaktadır. Bu makalede, aralıklı orucun sağlık üzerindeki etkilerini inceleyeceğiz.
Aralıklı oruç, belirli süreler boyunca yemek yemeyi sınırlayarak veya tamamen keserek yapılan bir diyet şeklidir. En yaygın aralıklı oruç yöntemleri 16/8 ve 5:2'dir. 16/8 yönteminde, gün içinde 16 saat boyunca hiçbir şey yemeden geçerken, 8 saatlik bir pencerede yemek yeme izni verilir. 5:2 yönteminde ise haftada 2 gün boyunca kalori alımı sınırlanırken, diğer 5 gün normal beslenme düzenine devam edilir.
Aralıklı orucun sağlık üzerindeki etkileri çeşitli çalışmalarla incelenmiştir ve birçok olumlu sonuç ortaya çıkmıştır. Öncelikle, aralıklı orucun kilo kaybına yardımcı olduğu gösterilmiştir. Bir çalışmada, obez kadınlar üzerinde yapılan araştırma sonucunda, 8 hafta boyunca uygulanan aralıklı oruç ile kilo kaybının gerçekleştiği tespit edilmiştir. Ayrıca, bir başka çalışmada da obez erkekler üzerinde yapılan deneyde benzer sonuçlara ulaşılmıştır.
Aralıklı orucun kilo kaybına yardımcı olmasının sebeplerinden biri vücudun yağ yakımını artırmasıdır. Uzun süreli açlık durumunda vücut enerji kaynağı olarak depolanmış yağları kullanmaya başlar ve böylelikle kilo kaybına yol açar. Ayrıca aralıklı oruç yaparken insülin seviyesi düşer ve bu da yağ yakımını artırıcı etkiye sahiptir.
Aralıklı orucun sağlık üzerindeki diğer bir etkisi ise insülin direncini azaltmasıdır. İnsülin direnci, vücudun insüline duyarsız hale gelmesi durumudur ve tip 2 diyabetin önemli bir risk faktörüdür. Bir çalışmada, aralıklı oruç ile insülin direncinin azaldığı ve kan şekeri düzeylerinin iyileştiği gözlemlenmiştir.
Ayrıca aralıklı orucun kalp sağlığı üzerinde de olumlu etkileri olduğu bilinmektedir. Bir çalışmada, obez kişiler üzerinde yapılan deneyde aralıklı orucun kan basıncını düşürdüğü ve LDL kolesterol seviyelerini azalttığı tespit edilmiştir. Yüksek kan basıncı ve yüksek kolesterol gibi faktörler kalp hastalığı riskini artırabilir, bu nedenle aralıklı orucun bu risk faktörlerini azaltması önemlidir.
Aralıklı orucun beyin sağlığı üzerinde de olumlu etkileri olduğunu gösteren bazı bulgular vardır. Bir çalışmada fareler üzerinde yapılan deneyde aralıklı orucun sinir hücreleri üzerinde koruyucu etkisi olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca bazı insan çalışmalarında da aralıklı orucun bilişsel fonksiyonları iyileştirdiği ve Alzheimer gibi nörodejeneratif hastalık riskini azaltabileceği bulgulanmıştır.
Ancak, her diyet gibi aralıklı orucunda baz certain dezavantajları vardır ve herkes için uygun olmayabilir. Özellikle hamile kadınlar, emziren anneler ve bazı kronik hastalığı olan kişiler için önerilmemektedir. Ayrıca bazen açlık hissi veya baş ağrısı gibi yan etkiler yaşanabilir.
10.12.2023 01:00 tarihinde Burak Gül tarafından yazıldı.